ارزیابی اثرات زیست محیطی فلزات سنگین آزاد شده از کانسار پورفیری مس – مولیبدن در منطقه هفت چشمه، شمال غرب ورزقان- آذربایجان شرقی

نویسندگان

  • خدیجه پوررنجبری دانشجوی کارشناسی ارشد ژئوشیمی گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز
  • محمد رضا حسین زاده دانشیار گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز
چکیده مقاله:

کانسار پورفیری مس- مولیبدن هفت‌چشمه در 28 کیلومتری شمال غرب شهرستان ورزقان در استان آذربایجان شرقی واقع شده است. به­منظور ارزیابی ویژگی­های هیدروژئوشیمیایی و غلظت برخی فلزات سنگین در منابع آب منطقه، تعداد 14 نمونه از آب­های زیرزمینی (چشمه و سطوح نشتی) و 10 نمونه از آب سطحی منطقه جمع­آوری و غلظت کاتیون­ها و آنیون­های اصلی (Mg, Na, K, Ca, SO4, HCO3, CO3, Cl ) و نیز فلزاتZn, Pb, Mo, Cu  درآن­ها تعیین شد. بررسی­های کیفی این نمونه­ها نشان داد بیشتر نمونه­هایی که از محدوده توده کانسار برداشته شده دارای pH پایین تر از 5 می باشد، که نشان دهنده آزاد شدن عناصر از سازند­ها و کانی­ها شده و کیفیت آب را از نظر مصارف شرب، کشاورزی و صنعتی پایین آورده است، اما با دور شدن از کانسار در جهت جریان، غلظت آلاینده­ها کم و کیفیت آب در منابع مذکور افزایش می­یابند. غلظت Pb و Mo در نمونه­های نزدیک کانسار (35 درصد نمونه­ها) بالاتر از حد استاندارد ولی غلظت Cu  وZn در تمامی نمونه­ها پایین­تر از حد استاندارد بود. مقادیر شاخص آلودگی فلزات سنگین (HPI) و شاخص فلزی (MI) نشان دادند که آب سطحی و زیرزمینی ایستگاه­های نزدیک کانسار (30 درصد نمونه­ها) غیر قابل آشامیدن بوده و برای سلامتی انسان مضر می­باشد. همبستگی غلظت فلزات Cu, Zn و Pb  به­جز مولیبدن با pH منفی بوده و غلظت این فلزات سنگین در زهاب کانسار با  کاهشpH  افزایش یافت. نتیجه این تحقیق لزوم انجام مطالعات بررسی اثرات زیست محیطی این کانسار پیش از بهره­برداری آن را نشان می­دهد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مینرال‎شیمی و ژئوشیمی دایک‎های لامپروفیری کانسار مس- مولیبدن پورفیری سونگون (ورزقان- شمال باختر ایران)

کانسار مس- مولیبدن پورفیری سونگون در شمال باختری ایران و در استان آذربایجان شرقی جای دارد. معدن مس سونگون از دید سنگ‌شناسی شامل توده سونگون ‌پورفیری (SP) و هشت دسته دایک تأخیری کوارتزدیوریتی (DK1(a, b, c))، گابرو دیوریتی (DK2)، دیوریتی (DK3)، داسیتی (DK4)، لامپروفیری (LAM) و میکرودیوریتی(MDI) است. کانی‌های اصلی تشکیل‌دهنده دایک لامپروفری شامل بیوتیت، پلاژیوکلاز، ارتوز، آمفیبول است. این دایک باف...

متن کامل

کانی شناسی و شیمی کانی دایک های کوارتزدیوریتی کانسار مولیبدن- مس پورفیری سونگون (شمال غرب ایران)

منطقه­ی مورد بررسی در شمال­غرب ایران، استان آذربایجان­شرقی و در شمال ورزقان قرار گرفته است. کانی­های اصلی دایک­ها عبارتند از پلاژیوکلاز ، آمفیبول و بیوتیت و کانی­های فرعی اسفن، کوارتز و آپاتیت. بافت این دایک­ها، پورفیریک با خمیره­ی ریز تا متوسط است. براساس بررسی­های شیمی کانی، ترکیب پلاژیوکلاز و بیوتیت در دایک­های کوارتزدیوریتی به ترتیب عبارتند از آندزین تا الیگوکلاز و آنیت - سیدروفیلیت. ترکیب ...

متن کامل

زمین‌شناسی و ژئوشیمی کانی‌سازی طلا- مس- مولیبدن در منطقه انیق- قره‌چیلر (شمال خاور خاروانا- آذربایجان شرقی)

کانی‌سازی طلا- مس- مولیبدن منطقه انیق- قره‌چیلر در پهنه کانه‌دار ارسباران و در داخل باتولیت قره‌داغ رخ داده است. کانی‌سازی در این محدوده شامل رگه‌های کوارتزی حاوی کانی‌سازی طلا، مس و مولیبدن در داخل توده گرانودیوریتی می‌باشد که در سه منطقه مجزا شامل قره‌چیلر (2 رگه)، زرلی‌دره (8 رگه) و قره‌دره (چند رگه باریک و کوتاه) گسترش دارد. دگرسانی‌های موجود در اطراف رگه‌های کوارتزی شامل انواع سریسیتی و سی...

متن کامل

بررسی اثرات زیست محیطی فلزات سنگین منطقه سیاه جنگل – سرکهنو

در مسائل زیستمحیطی بررسی فلزات سنگین از اهمیت خاصی برخوردار است. برای توسعه پایدار صنایع معدنی کشور لازم استتا جنبههای زیست محیطی آن مورد شناسایی قرار گیرد. هدف از این مقاله بررسی و منشاء طلا و عناصر همراه درمنطقه سیاهجنگلاستان سیستان و بلوچستان بر عناصر آلودهکننده محیطزیست است. محدوده مورد مطالعه در نزدیکی روستای سرکهنو واقع در شمالآتشفشان تفتان در جنوب شرق ایران و در 120کیلومتری جنوب شرق شهر ...

متن کامل

مطالعه زمین شناسی، ژئوشیمی و ژنز کانسار مس نوع پورفیری در کیقال و بارملک، شمال ورزقان، آذربایجان شرقی، ایران.

منطقه کیقال ـ بارملک در 12 کیلومتری شمال ورزقان، در استان آذربایجان شرقی قرار دارد و از نظر زمین-شناسی بخشی از زون ولکانو ـ پلوتونیک البرز ـ آذربایجان محسوب می شود. واحدهای سنگی در این منطقه شامل سنگهای آتشفشانی آندزیتی ـ لاتیتی، تراکی آندزیتی، آندزی بازالتی و بازالتی با میان لایه هایی از توف و آگلومرا (ائوسن فوقانی)، توده نیمه آتشفشانی کوارتز مونزونیتی پورفیری (الیگوسن فوقانی ـ میوسن زیرین؛ که...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 28  شماره 3

صفحات  141- 153

تاریخ انتشار 2018-10-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023